Hoe maak je bottenbouillon?
Zelf getrokken bottenbouillon is erg gezond!
Bottenbouillon maak je natuurlijk van botten van 100% grasgevoerde koeien, want daarin zit meer omega-3 vetzuur en andere gezonde stoffen. Bottenbouillon past bij uitstek in een Paleo of Weston Price levensstijl.
Ingrediënten:
– 1 kg runderbotten
– 2 uien
– 2 wortels, wat sperziebonen of asperge(schillen), bijna alle groente kan
– 3 laurierblaadjes
– Keltisch zeezout
– scheut appelazijn
– circa 2 liter water
– optioneel: ossestaart, schenkel of stoofvlees
– optioneel: bol knoflook
– optioneel: peterselie, peper, kruidnagel of andere kruiden
Bereiding:
- Doe de botten samen met het water en de azijn in een grote pan en laat dit even inwerken op elkaar. Het azijn helpt de nutriënten uit de botten te trekken.
- Snij de groenten in grove stukken.
- Breng het water met de botten aan de kook. Zodra het kookt mag het vuur op de laagste stand. Voeg het Keltisch zeezout (mag wel flink wat zijn) en kruiden toe en laat het sudderen.
- Voeg de groente, ui en evt. knoflook toe. Dit neemt geurtjes op. De groente kookt wel ‘suf’, en kun je na het zeven weggooien, de smaak en voedingsstoffen zitten dan in de bouillon. Voeg evt. de laatste 30 minuten nieuwe groente toe die je na het zeven weer aan de bouillon toevoegt.
Over hoe lang je de bouillon laat sudderen zijn de meningen verdeeld. Velen zeggen minimaal 24 uur, of zelfs tot 72 uur. Hoe langer het op staat, hoe meer gelatine de bouillon straks bevat.
(In een snelkookpan kun je de bouillon uiteraard sneller bereiden). - Kijk tijdens het sudderen zo nu en dan in de pan. Als er lelijke of smerige dingetjes op het oppervlakte zitten mag je dit er af scheppen met een lepel en weggooien. Des te puurder de dieren waarvan je de botten gebruikt, des te minder je hiervan zult zien. Vet mag er natuurlijk wel op drijven, dat hoort zo.
- Je kunt de bouillon ook indikken tot een fond door meer vocht te laten verdampen.
Optie 1: zeven
Als de bottenbouillon getrokken is kan je ervoor kiezen om de volledige inhoud van de pan door een zeef te gooien zodat je een gladde bouillon overhoudt. Dit is een prima optie wanneer je het wilt bewaren om er later een soep van te maken. Het residu dat je overhoudt in de zeef kan je weggooien. Als je groente hebt gebruikt kan je deze terug in de bouillon doen (bij kort meegekookte groente) of weggooien (bij groente die ‘sufgekookt’ is, in dat geval heb je de groente met name gebruikt voor hun wateroplosbare voedingsstoffen en als smaakmaker).
Optie 2: mixen
Wanneer je liever meer kraakbeen wilt eten dan alleen maar het kleine beetje dat uit het gewricht/bot vrijkomt door het sudderen, kun je het kraakbeen van het bot schrapen. Als de bouillon goed getrokken is zal dit er gemakkelijk af te halen zijn. Het bot gooi je weg, en gewenste hoeveelheid kraakbeen doe je terug in de bouillon. Vervolgens mix je dit tot een gladde massa in de blender. Je houdt dan een krachtige en dikkere bottenbouillon over.
Als je groente hebt gebruikt kan je deze mee mixen of eruit halen voordat je mixt en later weer teruggooien. Natuurlijk kan je de groente ook pas toevoegen nadat je de bouillon gemixt hebt, en dan nog even terug op het vuur zetten.
Beide opties zijn geschikt om er later een soep van te maken. Als je de gezeefde of gemixte gladde massa hebt kan je dit gebruiken als het water dat je normaliter aan je soep toevoegt. Als je groenten en kruiden hebt gebruikt dan is je bouillon misschien wel zo lekker dat je het gewoon als drinkbouillon gaat gebruiken.
De bouillon kun je goed invriezen. IJsblokje houders zijn hiervoor ook ideaal.
Afgekoelde bottenbouillon is net zo stevig als een pudding en wanneer je het even kort opwarmt is het weer vloeibaar.
De botten zoals ze bij ons verkrijgbaar zijn. Een zak bevat gewrichten, ribben, mergpijp en beenderen.
Mergpijpjes kun je ook geroosterd opeten, in plaats van er bouillon van te trekken. Kijk bij dit recept.
Met dank aan Evert Berkelaar voor het recept. Aangevuld met tips van onze facebook volgers. En met dank aan Marinka van EetPaleo voor de foto’s!